Proclamation

Iets wat me altijd al opviel, maar nu maar eens wil benoemen. Let eens op de rol van de media aan de ene kant (ja, ja, Hilversum) en die van links en rechts van het politieke spectrum (ja, ja, Den Haag) aan de andere kant. Vanzelfsprekend ben ik hier niet compleet, want vergelijkbare situaties doen zich voor in het gehele land, in allerlei omgevingen. Voor het gemak beperkt ik me maar even tot de engheid van genoemde gebieden.

Het bevreemdt mij dat er bijna altijd een kruiselingse relatie bestaat tussen actie en reactie, tussen onderwerp en mening. Voorbeeld: als een rechtse politicus of organisatie iets heeft gedaan, wordt er door de media vaak eerst een reactie gevraagd aan de linkerzijde. En andersom uiteraard. Het werkt polarisering en bevooroordeling in de hand. Waarom wordt de verantwoordelijke niet eerst zelf uit en te na aan de tand gevoeld? Verantwoording afleggen is er sowieso niet meer bij heden ten dage. Men denkt altijd maar snel te moeten reageren, volgens een ongeschreven regel in communicatie, waarbij men elkaar in een wurggreep houdt.

En vanuit een andere invalshoek bekeken is het ook niet slim, zo niet erg dom, dat de overzijde zich uitspraken laat ontlokken en allerlei clichés bevestigt. Links in de rol van azijnpissende dominee en rechts als de vileine hoeder van de vrije wil. Je moet het gewoon niet willen en er niet aan meedoen. Minder publiciteitsgeilheid dus. Vertel de media dat ze verhaal moeten gaan halen bij de verantwoordelijke. Natuurlijk zijn er de spreekwoordelijke uitzonderingen en is het van belang een duidelijk standpunt in te nemen en ventileren. Neem daarvoor de tijd en rust en zoek daarna de juiste wegen.

De blog even terug lezend vraag ik me af of ik mijn punt duidelijk heb gemaakt, maar ik wil het hier toch even bij laten. Zo het relevant is, zal een update of vervolg komen.

Het zal best zo zijn, dat je altijd op zoek bent naar bevestiging van je stellingen. Ik durf echter te stellen dat mijn mening al jarenlang dezelfde is, net zoals mijn kijk- en luistergedrag. Mag ik dus hopen dat er veranderingen op til zijn? Voorzichtigjes durf ik deze retorische vraag positief te beantwoorden. Zo maar een greep uit het aanbod van gisteren:

• Wat schreef ik enkele dagen terug? Je hoeft geen econoom te zijn om te zien dat het zo niet langer kan. Marianne Thieme zegt op BNR dat het kapitalisme in de huidige vorm ten dode is opgeschreven. Er is een ander paradigma nodig, volgens haar.
• En bij EenVandaag was een item over (alweer) een halve gare Amerikaan. Religie in combinatie met beperkte verstandelijke vermogens is disproportioneel oververtegenwoordigd in de leaning nation. Dat alleen al stemt tot nadenken. In dit geval was er een dominee William Stalen, met Nederlandse roots in Staphorst (aha!), die wel een heel aparte boodschap heeft. Dominee Billy en zijn Stop Shopping Gospel Choir bestrijden consumentisme en kapitalisme te vuur en te zwaard. Op het belachelijke af, maar goed, wat mij betreft zijn voorlopig alle middelen geoorloofd om de mensheid wakker te schudden.
• Freek de Jonge wijst K+B (i.p.v. P+W, wel een verbetering) helemaal niet fijntjes, maar recht voor zijn raap, op de rol en verantwoordelijkheid van de media. Persoonlijke conflicten zijn interessanter dan inhoud. Ja, dat wisten we al, maar het kan niet genoeg worden gezegd. Kom op, Freek, start dat mediatribunaal!
• 10 miljard extra bezuinigingen bij de PvdA roepen vragen op. Waarom? Kunnen ze niet rekenen bij de PvdA? Kom nou, zeg. Het CPB kan elk programma afschieten, als ze willen. Wie kan in deze onzekere tijden met zekerheid doorrekeningen voor 3-5 jaar maken? Maar ja, het wordt allemaal weer politiek (lees: populistisch) uitgelegd. Cohen weet niks van economie. Pfff, wat word ik daar toch moe van. Alsof we een rekenaar nodig hebben om dit land te redden …
• Aardige vent over het algemeen, maar soms is ie echt niet te pruimen. Matthijs van Nieuwkerk (DWDD) wil het groter verband maar niet horen en zien en blijft maar drammen om Rick van der Ploeg als econoom (hij is door Matthijs als mono-mens uitgenodigd) te laten zeggen dat de PvdA zegt dat het economisch programma van de VVD een beter resultaat oplevert. Een kind snapt wat er wordt bedoeld, maar Matthijs ziet het liefst een controverse binnen de PvdA. Huh? Ja, ja, Matthijs gaat over rechts om het PvdA imago van zich af te schudden. Alles ter wille van de kijkcijfers. Rick blijft ondertussen kranig overeind en moet tot wel 10 keer toe zeggen dat het rekenmodel dient te worden genuanceerd en niet op zichzelf kan worden gezien. Maar de Telegraaf schrijft het toch, probeert Matthijs nog. Ja, duh!

Wanneer start het mediatribunaal, waarin de rol van de media officieel ter discussie worden gesteld. Media en journalisten moeten ter verantwoording worden geroepen. mede door dit tribunaal dient de schandpaal in ere te worden hersteld. Het mag echt geen jaar meer duren!

Zomaar een greep uit het onuitputtelijke aanbod aan uitglijers. Ik heb nog niet eens de moeite genomen om meer voorbeelden te zoeken. Ze liggen voor het oprapen. Je moet toch blind en/of doof zijn om het niet te zien.

• De Telegraaf met Ruben van de Tripoli crash
• Dijkgraaf van HP De Tijd  naar de Telegraaf en meteen onzin uitkramend bij P+W
• De vuilnisbakkenjournalistiek rond Pechtold
• Het domme getwitter van politici ( Pechtold, DWDD)
• De belachelijke PVV-doctrine om niks te zeggen als het er op aankomt (Fleur Hagema, BNR)

Den Haag en Hilversum. Het centrum van de wereld, nou ja, Holland dan. Zelfs Nederland is groter dan Holland, al sinds de Unie van Utrecht uit 1579. Nog immer heeft Holland moeite heeft met vreemdelingen c.q.  een ieder die niet uit Holland komt. De domineevinger wijst alle kanten uit, de eigen kliek uitgezonderd. Zucht.

Ik probeer me af te vragen wat er de afgelopen 20 jaar is misgegaan. Waarom hunker ik naar de tijd van Koot en Bie of zelfs naar ‘haartjes nat’? Ik wil weer overzicht, in mijn eigen hoofd, maar ook in ‘de wereld’. Ik hoef niet terug in de tijd, maar hoop wel dat er iets gaat veranderen. Kind aan het eind van de zestiger jaren en mede daardoor mijn hoofd gevuld met met hoogdravende idealen wil ik een bijdrage leveren aan een brede maatschappelijke discussie over onze wereld, ons land, onze maatschappij, onze kinderen, kortom, een collectieve toekomst.

Om alles helder te krijgen ga ik proberen zaken op een rij te zetten. Het gaat me niet lukken in één stukje en ga dus een reeks beginnen Bij deze de aftrap met een eerste verkenning van het speelveld.  Macro-ontwikkelingen hebben hun weerslag niet gemist op de mens, de individuele burger. 20 jaar zijn verstreken.

• Voor het gemak markeer ik 1990, het einde van het communisme en het tijdperk Reagan-Thatcher, als uitgangspunt. Een betere voedingsbodem voor een ongebreidelde vorm van kapitalisme, ook wel met de term neo-liberalisme aangeduid, is niet denkbaar.
• De politiek werpt elke vorm van collectiviteit verre van zich (samen = communisme?) en ontwikkelt een kortzichtige tunnelvisie, gebaseerd op het kapitalisme. Geen wonder dat de beruchte marktwerking zijn intrede doet.
• Economische modellen en opleidingen vernauwen zich tot winstmaximalisatie en shareholders value. Sociale bedrijfsdoelstellingen zijn blijkbaar afgeschaft en de kiem voor de huidige graaicultuur is gelegd.
• Of het allemaal niet genoeg is, zijn er onstuimige ontwikkelingen in de informatie- en communicatietechnologie (internet!), waarbij de media het heft maar meteen geheel in handen nemen en vraag en aanbod voor eigen gemak en gewin omdraaien.
• Waar hebben we dit eerder gezien? Ik vul het nog even aan met de volgende constateringen. De advocatencultuur  (met omgekeerde bewijslast en aanklagen op minimale gronden als bekende uitlopers),  het volledig ondergeschikt maken van de privacy aan een groter geheel, het ridicule uitgangspunt dat ieder mens zijn lot in eigen hand heeft en zijn toekomst kan invullen. Het recht van de sterkere, het lot van de zwakkere. De veramerikanisering was al langer bezig en het liberalisme uit het land van de onbegrensde mogelijkheden hebben we in alle geledingen van onze maatschappij geadapteerd. De sluizen gingen echter pas vol open na de val van het ultieme socialisme. Geen wonder dat Ratelband zichzelf kon verrijken met kreten als ‘Tsjakka! en ‘Je kan het!’.
• De angst voor het onbekende en vreemde is sinds de Golfoorlogen en 9/11 flink aangewakkerd en daarmee de beste drijfveer geworden om mensen te kunnen manipuleren.
• De groei van de wereldbevolking mag echt zorgen baren. Op naar de 10 miljard? Dat is toch volledig onmogelijk? Ik zal het waarschijnlijk en gelukkig niet meer meemaken. Maar zoveel mensen op één bolletje, dat gaat alleen maar meer schuren.
• En tenslotte en niet te vermijden zijn er twee grote crises: de ICT crash van 2002 en de kredietcrisis van 2008 (en nu).

De vetgedrukte woorden zijn de trefwoorden voor de afgelopen 20 jaar. Voor een kentering is veel nodig. Niet meer van hetzelfde, maar liever minder van dit alles. De wereld verbeteren? Waarom niet? Het is geen geitenwollen ideaal meer, maar een onomkeerbare must!

Mooi, eindelijk weer eens een PvdA-er die naar links durft te kijken. Na jaren van een rechts draaiende Wouter Bos komt er nu hopelijk en eindelijk ruimte voor een linkse samenwerking tussen GroenLinks, SP en PvdA. Natuurlijkerwijs zouden er meer overeenkomsten dan verschillen moeten zijn. Het wordt afwachten de komende weken en maanden. Ik wens Femke, Job en Emile alle wijsheid toe om na tientallen jaren van neo-liberalisme en vermeende verworvenheden op maatschappelijk en materialistisch gebied een flinke koerswijziging tot stand te brengen. Alsjeblieft geen socialistische heilstaat maar een vrijzinnige, liberale, groene en sociale wereld waarin normen en waarden geen holle frasen blijken te zijn. Naast een noodzakelijke economische groei en daarmee samenhangende stimulering van ondernemerszin dienen vooral ook onderwijs (onze toekomst) en zorg (ons verleden, heden én toekomst) alle aandacht te krijgen.

Genoemd drietal roep ik tevens op om de komende maanden meteen maar een grote ergernis van mij (en wellicht velen met mij) aan te pakken. Inhoud boven verpakking, de rol van/naar de media omdraaien. Wie is er nou voor wie? Speel het spelletje van Pauw, Witteman, van Niewkerk en consorten niet mee. Maak een einde aan de mediacratie en laat Hilversum niet onze agenda bepalen.